Abdykacja oznacza przedwczesne dobrowolne lub wymuszone zrzeszenie się przez panującego władcę przysługujących mu z tego tytułu praw. Termin ten nie jest używany w przypadku zrzeszenia się praw przez papieża, tego typu zachowania określa się termonem renuntiatio. Abdykacja może być wywoływana sytuacją kraju, która uniemożliwia dalsze sprawowanie władzy lub przymusowa. Ponadto może być związana z wprowadzeniem republiki, tak jak to było w przypadku abdykacji Umberto II we Włoszech w 1946, Konstantyn II w Grecji w 1973. W Polsce w 1735 roku abdykował Stanisław Leszczyński. Kolejnym przykładem abdykacji dobrowolnej jest abdykacja Jana II Kazimierza, który z kolei w 1668 roku zrzekł się tronu po załamaniu się reform ustrojowych w Polsce. Kolejne abdykacje: czasowa – Augusta II w 1707 roku, dwie Stanisława Leszczyńskiego i zakończająca byt Rzeczpospolitej Obojga Narodów, przymusowa abdykacja Stanisława Augusta Poniatowskiego. Inaczej tłumacząc abdykacja jest rezygnacją ze sprawowania władzy przed zakończeniem oficjalnego przyjętego, czasu panowania.