Russell, Henry Norris

25.10.1877 - 18.02.1957
Zwany "Dziekanem astronomów amerykańskich" Russell był wielkim autorytetem jako badacz, nauczyciel i popularyzator astronomii pierwszej połowy XX w. Sześćdziesiąt lat spędził w Uniwersytecie w Princeton jako student, profesor, dyrektor obserwatorium i czynny profesor emeritus. Wielokrotnie obserwował na Mt. Wilson. W Cambridge w Anglii mierzył paralaksy gwiazd i znalazł korelację między typami widmowymi gwiazd a ich jasnością absolutną, znaną jako diagram Hertzsprunga-Russella (H-R). Ze swym studentem Harlow Shapleyem analizował krzywe blasku gwiazd podwójnych zaćmieniowych w celu wyznaczania mas gwiazdowych. Później wyznaczał masy tysięcy gwiazd zaćmieniowych przy pomocy metod statystycznych. Z Walterem S. Adamsem Russell stosował nowo odkryte prawo jonizacji Meghnada Sahy do atmosfer gwiazdowych i wyznaczał obfitość pierwiastków w atmosferach gwiazd. Potwierdził trochę wcześniejsze odkrycie Cecylii Payne-Gaposchkin, że gwiazdy zbudowane są głównie z wodoru. Stosując teorię atomu Bohra do widm atomowych wraz z F.A. Saundersem odkrył "sprzężenie Russella-Saundersa", znane jako sprzężenie LS w fizyce atomu.
Jego imieniem zostały nazwane kratery na Księżycu i na Marsie oraz planetka nr 1762 (Russell). Diagram Hertzsprunga-Russella jest jednym z najbardziej podstawowych diagramów współczesnej astrofizyki. Twierdzenie Vogta-Russella jest bardzo ważnym twierdzeniem astrofizyki teoretycznej. Amerykańskie Towarzystwo Astronomiczne ustanowiło fundusz stypendialny Henry'ego Norrisa Russella. Królewskie Towarzystwo Astronomiczne w Londynie już w roku 1921 nagrodziło Go swym Złotym Medalem.