planeta

Ciało niebieskie o średnicy rzędu 1000 km i więcej, okrążające gwiazdę, nie mające własnego źródła energii. Oznacza to, że w jej wnętrzu nie zachodzą reakcje termojądrowe. W przeciwieństwie do gwiazd, planety nie świecą własnym światłem, ale tylko go odbijają. W Układzie Słonecznym jest 8 planet: Merkury, Wenus, Ziemia, Mars, Jowisz, Saturn, Uran, Neptun. Nazwy planet pochodzą od imion rzymskich bogów, za wyjątkiem Ziemi i Urana. Pierwsze cztery planety są planetami wewnętrznymi, skalistymi. Ich rozmiary i budowa są podobne do Ziemi. Z kolei pozostałe cztery planety są zbudowane z gazów , mają większe rozmiary od planet skalistych oraz posiadają własne pierścienie satelitarne.
Znanych jest też ponad 400 planet pozasłonecznych, liczba ta stale rośnie.

W roku 2006 Międzynarodowa Unia Astronomiczna ustaliła definicję planety w Układzie Słonecznym, na skutek tego Plutona przestano traktować jako planetę. Definicja planety w Układzie Słonecznym według Międzynarodowej Unii Astronomicznej brzmi następująco: planeta jest ciałem niebieskim, które:
(a) znajduje się na orbicie wokół Słońca,
(b) ma wystarczającą masę, aby własną grawitacją pokonać siły ciała stałego tak, aby wytworzyć kształt odpowiadający równowadze hydrostatycznej (prawie okrągły) oraz
(c) wyczyściło przestrzeń w pobliżu swojej orbity.

W 2006 roku 24 sierpnia na kongresie Międzynarodowej Unii Astronomicznej w Pradze oficjalnie ustalono definicje planety w Układzie Słonecznym. Zgodnie z ta definicją planetę uznaje się za ciało niebieskie, które znajduje się na orbicie wokół słońca oraz posiada wystarczającą masę, by własną grawitacją pokonać siły ciała sztywnego. Te ciało musi także oczyścić sąsiedztwo swojej orbity z innych względnie dużych obiektów. Trzeba podkreślić to, że obiekty niespełniające trzeciego warunku i niebędące księżycami są nazywane planetami karłowymi. Małe ciała Układu Słonecznego to obiekty niespełniające trzeciego i drugiego warunku. W starożytności terminem ?planeta? określano siedem jasnych ciał : Wenus, Merkury, Mars, Saturn, Słońce, Księżyc oraz Jowisz. Uważano ze poruszają się one na niebie względem gwiazd. W nowożytnych czasach naturę planety przypisano ziemi, natomiast wraz z rozpowszechnieniem się poglądu heliocentrycznego wykluczono z grona siedmiu jasnych ciał Słońce oraz Księżyc. W 1781 roku odkryto siódma planetę Uran, po 1851 roku ciała niebieskie krążące między orbitami takie jak Ceres, Pallas, Westa zaczęto określać jako planetoidy. Naukowcy od dawna wskazują na to, że oprócz planet Układu Słonecznego istnieją również planety pozasłoneczne. W 1992 roku ogłoszono odkrycie pierwszych planet krążących wokół pulsara. W następnych latach odkryto wiele innych planet obiegających odległe gwiazdy. Wszystkie planety krążą wokół słońca w tym samym kierunku - przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. Jak wiadomo okres obiegu planety, czyli rok zależny jest od odległości planety od Słońca - im dalej położona jest planeta, tym dłużej krąży wokół gwiazdy centralnej i dłuższy dystans musi pokonać i wolniej porusza się po orbicie.