Piotrowski, Stefan

11.04.1910 - 17.01.1985
Urodził się w Krakowie i tam też zdobył wykształcenie: średnie w gimnazjum klasycznym, wyższe na Uniwersytecie Jagiellońskim, otrzymując magisterium filozofii w zakresie matematyki w 1933 i w zakresie astronomii w 1935 r. Od 1933 r. pracownik Obserwatorium Astronomicznego UJ, którego zadaniem były obserwacje (wizualne) gwiazd zaćmieniowych. Interesowały Go parametry fizyczne, powstawanie i ewolucja tych gwiazd. Na podstawie analizy krzywych blasku gwiazd zaćmieniowych wyprowadzał parametry układu podwójnego i to stanowiło przedmiot jego doktoratu w 1938 r. Czas wojny spędził w rodzinnym majątku Zmiennice, gdzie obok innych "życiowych" spraw zajmował się badaniem transportu promieniowania w atmosferach gwiazd i planet. Doszedł do podobnych wyników co pracujący w Ameryce S. Chandrasekhar, a gdy się o tym dowiedział, opublikował tylko te wyniki, których nie znalazł późniejszy laureat Nobla. Po wojnie dr Piotrowski wyjechał na rok do Harvardu, gdzie pracował pod kierunkiem jednego z największych astrofizyków Henry Norrisa Russella (tego od diagramu H-R). We współpracy z Z. Kopalem opracował nową metodę rozwiązywania orbit gwiazd zaćmieniowych. W 1952 r. Stefan Piotrowski przeniósł się do Warszawy, gdzie przystąpił do uczenia i wychowywania kadry młodych astronomów. Mobilizował młodych ludzi do pracy, dając im swobodę wyboru tematyki badań. On sam podejmował badania na najbardziej aktualne tematy: od fotometrii fotoelektrycznej czy polarymetrii gwiazd do badań przepływu masy między składnikami ciasnych układów podwójnych i zderzeń między asteroidami.
Od roku 1962 członek Polskiej Akademii Nauk. Pełnił w niej szereg wysokich funkcji, m.in. był zastępcą Sekretarza III Wydziału PAN i przewodniczącym Komitetu ds. Badań i Pokojowego Wykorzystania Przestrzeni Kosmicznej PAN. Pełniąc tę ostatnią funkcję był współorganizatorem polskich badań kosmicznych i Centrum Badań Kosmicznych PAN. Współorganizował też Zakład Astronomii PAN (1955), którego najpierw przez 10 lat był zastępcą kierownika, a później kierownikiem, będąc równocześnie kierownikiem Katedry Astrofizyki UW. W 1953 r. przy udziale prof. Piotrowskiego powstał kwartalnik Polskiego Towarzystwa Astronomicznego "Postępy Astronomii", a On był przez przeszło 20 lat jego pierwszym redaktorem naczelnym.