Money.plTechnologieNauka i wiedzaLeksykon PTAPojęcia na literę B
Leksykon Polskiego Towarzystwa Astronomicznego
A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U W Z

B

  • Baade, Wilhelm Heinrich Walter

    24.03.1893 - 25.06.1960 Urodzony w Niemczech i wykształcony w Getyndze, Walter Baade pracował w Obserwatorium w Hamburgu od 1919 do 1931 r. i na Mt Wilson od 1931 do 1958 r. Razem z Fritzem Zwicky wysunął w 1934 r. hipotezę, że gwiazdy supernowe...

  • Banachiewicz, Tadeusz

    13.02.1882 - 17.11.1954 Astronom, geodeta i matematyk krakowski. Kierownik Obserwatorium Astronomicznego w Krakowie w latach 1920 - 1954 i profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego. Twórca rachunku krakowianowego. Założyciel czasopisma "Acta...

  • Baran

    1.łac. Aries, dop. łac. Arietis, oznaczenie skrótowe: Ari
    Niewielki gwiazdozbiór nieba południowego, należący do gwiazdozbiorów zodiakalnych. W Polsce gwiazdozbiór nieba jesiennego. Liczba gwiazd widocznych gołym okiem: ok. 50, zajmowany...

  • Baranowski, Jan

    26.12.1800 - 9.11.1879 Studia astronomiczne rozpoczął w Krakowie, a ukończył w Warszawie w 1825 r. Po studiach adiunkt w Obserwatorium Warszawskim. Następnie pracował w Królewcu pod kierunkiem Bessela . Głównym jego zadaniem w Warszawie były...

  • Barnard, Edward Emerson

    16.12.1857 - 6.02.1923 Jako asystent fotografa w Tennessee (USA) młody Edward Barnard zrobił własny teleskop i odkrył kilka komet. Te odkrycia umożliwiły mu ukończenie studiów i następnie dostanie się do pierwszego zespołu astronomów...

  • Belinda

    Księżyc Urana, dziewiąty wg kolejności rosnącej od planety. Odkryty w 1986 roku przez VOYAGERA 2. Wielka półoś orbity 75.255 km, okres orbitalny 0,624 dnia, promień 34 km. Belinda jest bohaterką "The Rape of the Lock" Aleksandra Pope'a.

  • Bessel, Friedrich

    22.07.1784 - 17.03.1846 Astronom niemiecki. Od 1808 r odpowiedzialny za budowę Obserwatorium w Królewcu, którym kierował od 1810 do śmierci. Tam, w roku 1838, zmierzył paralaksę gwiazdy 61 Cyg i wyznaczył jej odległość od Słońca. Zjawiska...

  • Betelgeza

    Inne nazwy: Alfa Orionis, Betelgeuse; Betelguex; Betelgeuze; Beteiguex; Al Mankib Oznaczenia HR 2061, HD 39801, Alfa Ori Druga pod względem jasności widomej gwiazda konstelacji Oriona, jedna z najbardziej czerwonych gwiazd nieba. Jasność V =...

  • Bethe, Hans Albrecht

    2.071906 - żyje Urodzony w Strassburgu, studiował na Uniwersytetach we Frankfurcie i Monachium, gdzie uzyskał doktorat w 1928 r. Zajmował się teorią elektronów w kryształach, ujemnym jonem wodoru i przechodzeniem cząsteczek naładowanych przez...

  • Bianka

    Księżyc Urana, trzeci wg kolejności rosnącej od planety. Odkryty w 1986 roku przez VOYAGERA 2. Wielka półoś orbity 59.165 km, okres orbitalny 0,435 dnia, promień 22 km. Bianka jest siostrą Katarzyny w "Poskromieniu złośnicy" Szekspira.

  • Bielicki, Maciej

    18.09.1906 - 27.11.1988 Astronom warszawski, specjalista mechaniki nieba i astrometrii. Uczeń i współpracownik Michała Kamieńskiego.

  • Big Bang

    zob. Wielki Wybuch

  • Bliźnięta

    1. łac. Gemini, dop. łac. Geminorum, ozn. Gem Gwiazdozbiór nieba pn., należący do gwiazdozbiorów zodiakalnych, leżący w pasie Drogi Mlecznej. W Polsce gwiazdozbiór nieba zimowego. Liczba gwiazd widocznych gołym okiem: ok. 70, zajmowany obszar: 514...

  • Bode, Johann Elert

    1747 - 1826 Astronom niemiecki, który próbował wyjaśnić rozmiary orbit planetarnych.

  • Boltzmann, Ludwig Eduard

    1844 - 1906 Fizyk austriacki. Autor fundamentalnych prac z kinematycznej teorii gazów. Stworzył podstawy współczesnej teorii promieniowania.

  • Brahe, Tycho de

    14.12.1546 - 24.10.1601 Astronom duński. Twórca modelu Systemu Planetarnego w którym dookoła Słońca obiegały planety, a cały ten zespół obiegał Ziemię pozostającą w centrum Układu. Jego bardzo dokładne pomiary położeń planet posłużyły Johannesowi...

  • Byk

    1. łac. Taurus, dop. łac. Tauri, oznaczenie skrótowe: Tau
    Duży gwiazdozbiór nieba północnego, położony wzdłuż ekliptyki, zaliczany do znaków Zodiaku. W Polsce gwiazdozbiór nieba zimowego. Liczba gwiazd widocznych gołym okiem: ok. 125,...

  • bar

    Jednostka ciśnienia w układzie jednostek miar (CGS). Nazwa pochodzi od z języka greckiego i oznacza ciężar. Do pomiaru
    1 bar = 0,987 atmosfery = 1,02 kg/cm2 = 105 Pa = 750,06 Tr

  • barycentrum

    Środek ciężkości powiązanych ze sobą grawitacyjnie ciał wokół którego ciała te obracają się.

  • bezwładność

    zob. inercja

  • bias

    Obraz z kamery CCD przy zerowym czasie ekspozycji. Potrzebny do usunięcia z właściwych ekspozycji szumu generowanego przez kamerę.

  • biegun niebieski

    Punkt przecięcia przedłużenia osi obrotu Ziemi ze sferą niebieską; punkt na sferze niebieskiej wokół którego obracają się gwiazdy (obraca się sfera niebieska) w swym ruchu dziennym.

  • blazar

    Kwazar, który spełnia następujące cechy: jest zwartym radioźródłem, w zakresie optycznym i podczerwonym ma widmo strome oraz polaryzację liniową (3-20 %), wykazuje nieregularne zmiany jasności oraz kierunku i stopnia polaryzacji w skali dni, we...

  • bolid

    Bardzo jasny meteor, jaśniejszy od Wenus. zobacz: meteor promieniowanie rentgenowskie Także: promieniowanie X, promieniowanie Roentgena Promieniowanie elektromagnetyczne obejmujące zakres od 0,1 keV do 100 keV. Granice te są umowne. Za górną...

  • brązowy karzeł

    Obiekt gwiazdowy większy niż planeta, a mniejszy niż gwiazda. Jego masa zawiera się między 0,013 a 0,080 masy Słońca (13 do 80 mas Jowisza). Jest za mały, aby mogły się w nim odbywać normalne procesy jądrowe stanowiące źródło energii gwiazd, ale...

  • błysk gamma

    zob. rozbłysk gamma

  • błękitna planeta

    Zobacz: Ziemia