Egzamin dojrzałości, egzamin gimnazjalny oraz egzamin zawodowy - to jedne z wielu form sprawdzania wiedzy, które stosuje się w różnych typach szkół oraz instytucjach.

W klasyfikacji systemów egzaminacyjnych wyróżnia się egzaminy wewnętrzne oraz zewnętrzne. Forma egzaminu zewnętrznego to taka, której wyniki podawane są ocenie nauczycieli z innych szkół niż ta, w której się odbył dany egzamin. Egzamin wewnętrzny przeprowadzany jest przez nauczycieli danej szkoły i są to między innymi kartkówki, sprawdziany, kolokwia. Od wielu lat jednym z najbardziej najbardziej istotnych dla większości z nas jest egzamin dojrzałości. Matura to egzamin z materiału objętego programem nauczania z wybranych przedmiotów na poziomie szkoły średniej. Na terenie Polski za przeprowadzenie takiego egzaminu, odpowiedzialna jest Centralna Komisja Egzaminacyjna, której podlegają Okręgowe Komisje Egzaminacyjne, które z kolei zajmują się przygotowywaniem i przeprowadzeniem matury w danym regionie kraju. Należy jednak podkreślić, że sama matura nie jest dokumentem poświadczającym wykształcenie średnie, to zadanie pełni świadectwo ukończenia szkoły średniej.

Z kolei podczas egzaminu gimnazjalnego sprawdzane są opanowane wiadomości oraz materiał nabyty podczas trzyletniej nauki w gimnazjum. Egzamin ten jest zewnętrzny, jednocześnie sprawdzany przez odpowiednie osoby powołane przez dyrektora Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej. Każdy arkusz jest kodowany, egzaminator nie wie, czyją pracę sprawdza. Uczniowie otrzymują wyniki po około 1,5 miesiąca po przeprowadzeniu samego egzaminu. Co ciekawe nie ma możliwości nie zdania egzaminu. Jeżeli uczeń się na nim stawi, egzamin będzie zaliczony. Jeżeli jednak nie odpowie na żadne pytanie, otrzyma jedynie 0% punktów, z takim wynikiem będzie startował w rekrutacji do szkół ponadgimnazjalnych.

Kolejną ważną formą egzaminu, jest egzamin zawodowy. Składa on się z pisemnego oraz praktycznego etapu. Należy podkreślić, że jest to egzamin państwowy przeprowadzany w Polsce od 2004 roku przez Okręgowe Komisje Egzaminacyjne, pod nadzorem Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, pośród absolwentów szkół ponadgimnazjalnych czyli zasadniczo zawodowych, techników oraz szkół policealnych.